Komunikacja lokalna - Polska
Kielce
Aktualizacja: 4.X.2009
Przez ponad 10 lat bilety w Kielcach drukowane były według wzoru I serii ogólnopolskiej. Fakt ten stawia Kielce w niewątpliwej czołówce miast, gdzie długo nie zmieniał się wzór (dla porównania dodajmy, że w Gdańsku wzór biletów zmienia się kilka razy w roku).
Początek lat 90-tych
Jednak taka stabilność wzoru nie oznacza bynajmniej monotonii. Zmiany w wyglądzie biletów, mimo iż niewielkie i nie rzucające się w oczy, to jednak były. Dotyczyły one czcionki użytej do oznaczenia nominału, podpisu drukarni, a także znaku wodnego.
Lata 1995/96. Na bilecie brak podpisu drukarni
Pierwsze bilety z lat 90-tych nie miały jeszcze zabezpieczenia w postaci znaku wodnego. Jednak pojawił się on jeszcze przed denominacją (ok. 1994 roku). Na biletach kieleckich można obserwować trzy różne znaki wodne z serii "autobus w konturze Polski", różniące się wielkością i dokładnością obrysu. Jeśli uzwględnić obroty znaku wodnego, to uzyskamy jeszcze większą ilość kombinacji, jednak tych w Kielcach akurat nie było wiele.
Lata 1995/96. Podpis producenta: Cz.Z.G.
Bilety jednorazowe dla Kielc drukowane były w Częstochowskich Zakładach Graficznych, co można łatwo stwierdzić, gdyż większość biletów zawiera podpis producenta. Początkowo był to nadruk "Cz.Z.G.". Jednak w wyniku przekształceń zakładu w 1999 roku zmienił się on na "Cz.Z.G. S.A.", a w roku 2001 na "CZG SA"
Rok 1998. Podpis drukarni: Cz.Z.G.
Podpis drukarni: Cz.Z.G. S.A. Zwraca uwagę nietypowy nominał biletu (1,63zł).
Rok 2001. Podpis drukarni: CZG SA. Te bilety (za 10gr) wykorzystywane były podczas podwyżek jako dopłaty do biletów o starym nominale.
Warto także wspomnieć, że w dekadzie lat 90-tych bardzo popularne były w Kielcach karnety 6-przejazdowe. Cena karnetu odpowiadała cenie pięciu biletów jednorazowych, a więc były one dobrym sposobem na obniżenie kosztów podróży. Zwłaszcza, że nie było wtedy biletów całodziennych, a bilety okresowe dostępne były tylko dla osób na stałe zatrudnionych lub uczących się w Kielcach.
Jednak w roku 2000 lub 2001 karnety zostały zlikwidowane, a w ich miejscu pojawiły się ogólnodostępne bilety całodzienne.
Karnety 6-przejazdowe
W roku 2002 zakończyło się postępowanie likwidacyjne zadłużonego Miejskiego Zakładu Komunikacji. Obowiązek organizowania komunikacji w mieście przejęła nowo powołana spółka. Nie pozostało to bez echa dla biletów. Dotychczasowy napis "MZK Kielce" został zastąpiony przez "MPK Sp. z o.o. w Kielcach".
Rok 2002. Napis "MZK Kielce" został zastąpiony przez "MPK Sp. z o.o. w Kielcach".
Bilet dzienny
Od lipca 2003 organizacją komunikacji, w tym dystrybucją i sprzedażą biletów, zajmuje się nowo powołany Zarząd Transportu Miejskiego. Od tego czasu MPK pełni jedynie funkcję przewoźnika działającego na zlecenie ZTM. W związku z powyższymi zmianami ZTM wprowadził do obiegu nowe, własne bilety. Dotychczasowe bilety MPK zachowywały ważność jeszcze przez dwa mieiące.
Oryginalny wzór z hologramem - lata 2003-2004
Pod koniec roku 2003 testowany był system sprzedaży biletów za pomocą SMS. System jednak się nie sprawdził i jego wprowadzenie odroczono na czas nieokreślony
Bilet SMS
Kolejne bilety zostały wprowadzone do obiegu 1.IV.2004. Bilety są drukowane na szwajcarskim papierze offsetowym ze znakiem wodnym, posiadają dwubarwny pasek tęczowy, który znajduje się w miejscu hologramu na poprzednich biletach. Jednak do czasu wyczerpania zapasów w sprzedaży pozostawały dotychczasowe wzory.
Główny wpływ na decycję o zmianie stosowanych zabezpieczeń miała cena. Po rezygnacji z hologramów koszt wytworzenia jednego biletu spadł z 0,8gr do 0,6gr.
Bilety z kiosku - jednorazowe i jednodniowe
Jeszcze w latach 90-tych cena biletów kupowanych u kierowców powiększona była o opłatę manipulacyjną. Na początku roku 2005 została ona zwiększona z 30gr do 50gr. Jednak nie na długo - od 21.VI.2005 bilety w autobusach sprzedawane są w tej samej cenie co w kiosku
Bilety kupione u kierowcy - do czerwca 2005
W czerwcu 2004 zlikwidowano strefy podmiejskie - obecnie na całym terenie działania ZTM obowiązują te same bilety co w mieście. O obniżeniu cen przejazdów poza miastem mówiło się już od ponad roku. Początkowo plany przewidywały jedynie likwidację drugiej strefy i wprowadzenie jednolitej taryfy pozamiejskiej z ceną przejazdu 2,60zł (dotychczas przejazd w I strefie kosztował 2,90zł, w II - 3,70zł). Ostatecznie jednak całkowicie zrezygnowano z wyższych opłat za miastem. Dzięki temu posunięciu autobusy miejskie mogły wreszcie stać się konkurencją dla prywatnych busów.
W tym samym czasie - po kilku latach przerwy - wróciły do sprzedaży karnety 6-przejazdowe.
Karnety 6-przejazdowe - lata 2004-2005
Wzór biletów ponownie zmienił się w maju 2005r. Obecne bilety mają ładną grafikę z panoramą miasta. Szczególnie interesujące są karnety, gdzie każdy odcinek przedstawia inne zdjęcie.
Jeszcze przed podwyżką pojawiło się kilka odmian powyższych biletów różniących się drobnymi, acz istotnymi szczegółami. W roku 2007 podniesiono ceny do 1.00zł, 1.20zł i 2.00zł. Odpowiednio podrożały również karnety. Także w tym cenniku występowały odmiany. Poniżej pokazujemy najnowsze okazy - z sierpnia 2009 - strzałka pozbawiona jest nadruków:
W roku 2008 pojawiły się pierwsze automaty biletowe. Są one montowane w pojazdach i jest ich coraz więcej. Bilety drukowane są na papierze w różnych kolorach.
Biletami miesięcznymi były tzw. znaczki, ważne wraz ze specjalną legitymacją MZK, po wpisaniu na nich jej numeru. Pod koniec lat 90-tych znaczki zostały wzbogacone hologramem.
Bilety plastikowe
Okresowe bilety plastikowe pojawiły się w kielcach w roku 2001. W stosunku do innych miast, bilety te są grubsze i wytrzymalsze. Przez pewien czas kielczanie mogli wybrać pomiędzy zakupem tradycyjnego znaczka a plastikowej karty, obecnie jednak tradycyjnych znaczków nie ma już w sprzedaży.
Rozróżniamy nie tylko obrazki, ale również długość okresu ważności, rodzaj biletu i ulgi, cena. Nie interesują nas jednak poszczególne trasy czy konkrente daty obowiązywania biletu.
W sprzedaży były bilety dwutygodniowe, miesięczne i dwumiesięczne, a od jakiegoś czasu odpowiednio 14-, 30- i 60-dniowe. Są bilety sieciowe oraz na określoną trasę. Podobnie, jak w przypadku jednorazówek oprócz biletów normalnych istnieją zniżki ustawowe i gminne. W taryfie są jeszcze bilety na okaziciela (tylko normalne), chociaż tych nie widzieliśmy na oczy. Łatwo obliczyć, że teoretycznie z każdego obrazka powinno istnieć przynajmniej 21 różnych biletów (a gdy jeszcze istniały strefy podmiejskie i w okresach zmiany taryfy - więcej).
numer i nazwa wzoru | zdjęcie | w sprzedaży od | posiadamy nominały | uwagi |
1. Urząd Miasta | styczeń 2001 |
15.00 32.00 45.00 47.00 58.00 71.00 94.00 100.00 | ||
2. Pałac Biskupów Krakowskich | październik 2001 |
36.50 42.50 45.00 52.50 58.00 61.00 63.00 71.00 80.00 99.00 100.00 105.00 | ||
3. Dworzec PKS | marzec 2002 |
33.00 34.00 36.50 49.50 63.00 99.00 100.00 105.00 | ||
4. Biurowiec MPK | czerwiec 2002 |
33.00 36.50 59.00 61.00 63.00 83.50 105.00 | ||
5. Pałacyk Zielińskiego | październik 2002 |
27.50 30.50 36.50 52.50 59.00 61.00 63.00 99.00 105.00 | ||
6. Skałka Geologów | listopad 2002 |
20.00 36.50 52.50 61.00 63.00 | ||
7. Tesco | styczeń 2003 |
20.00 36.50 52.50 63.00 105.00 123.00 | ||
8. Jaskinia Solna | kwiecień 2003 |
20.00 30.50 36.50 49.50 52.50 61.00 69.50 100.00 101.00 105.00 | ||
9. Sienkiewicza, drzewa | lipiec 2003 |
33.00 36.50 49.50 61.00 63.00 83.50 105.00 167.00 | ||
10. Rynek, fontanna | październik 2003 |
20.00 59.00 61.00 63.00 83.50 99.00 100.00 101.00 105.00 | ||
11. Rynek, kamienice | styczeń 2004 |
61.00 63.00 83.50 | ||
12. Biały miś | luty 2004 |
20.00 34.00 36.50 49.50 63.00 83.50 105.00 | ||
13. Katedra, wieże | marzec 2004 |
20.00 34.00 49.50 61.00 63.00 99.00 105.00 | ||
14. Żeglarstwo | czerwiec 2004 |
20.00 49.50 63.00 83.50 105.00 | ||
15. Drzewo | wrzesień 2004 |
30.50 36.50 63.00 83.50 105.00 | ||
16. Kościół i klasztor na Karczówce | listopad 2004 |
34.00 36.50 52.50 61.00 63.00 83.50 | ||
17. Kapliczka | styczeń 2005 |
30.50 34.00* 36.50 36.50* 63.00 83.50 100.00 167.00 | *według nowego systemu (14, 30, 60 dni) | |
18. Kurczaki | marzec 2005 |
30.50 36.50 63.00 105.00 | ||
19. Foka | marzec 2005 |
30.50 83.50 | ||
20. Krokus | kwiecień 2005 |
20.00 34.00 36.50 83.50 105.00 | ||
21. Zalew na Silnicy | sierpień 2005 |
36.50 52.50 61.00 63.00 83.50 105.00 | ||
22. Urząd Miasta od Placu Konstytucji | październik 2005 |
20.00 36.50 52.50 61.00 63.00 83.50 | ||
23. Katedra od frontu | BRAK W KOLEKCJI! | grudzień 2005 | BRAK W KOLEKCJI! | |
24. Nowy Rok 2006 | styczeń 2006 |
36.50 61.00 63.00 83.50 100.00 105.00 | ||
25. Biblioteka | luty 2006 |
61.00 63.00 167.00 | ||
26. Sienkiewicza, kwietniki | marzec 2006 |
20.00 83.50 | ||
27. Pęknięte jajko | kwiecień 2006 |
52.50 61.00 83.50 105.00 | ||
28. Świętokrzyskie Millenium 2006 | czerwiec 2006 |
63.00 99.00 105.00 | ||
29. Lilia wodna | lipiec 2006 |
36.50 63.00 | ||
30. Park | październik 2006 |
63.00 105.00 | ||
31. Święty Krzyż (bez znaczka) | grudzień 2006 | 36.50 | ||
32. Nowy Rok 2007 | styczeń 2007 |
36.50* 105.00 | * wydruk "do góry nogami" | |
33. Pomnik Homo Homini | luty 2007 |
36.50 61.00 63.00 | ||
34. Biały kwiat | marzec 2007 |
105.00 111.00 | ||
35. Jaja przed kurczakami | maj 2007 | 66.60 | ||
36. Pomnik poświęcony harcerzom | wrzesień 2007 |
66.60 105.60 111.00 | ||
37. Klasztor na Karczówce (2) | listopad 2007 |
66.60 111.00 | ||
38. Katedra bez trawy | listopad 2007 | 64.00 | ||
39. Wesołych Świąt - bombka | styczeń 2008 |
66.60 111.00 | ||
40. Sienkiewicza (3): śmietnik bliżej | styczeń 2008 | 36.00 | ||
41. Kurczaki na sianku | marzec 2008 | 66.60 | ||
42. Kościół (??) | msj 2008 | 66.60 | ||
43. Zegar słoneczny | wrzesień 2008 | 66.60 | ||
44. (Coś na zalewie) | listopad 2008 | 66.60 | ||
45. Nowy rok 2009 | styczeń 2009 | 66.60 | ||
46. Kościół Garnizonowy | maj 2009 | 66.60 |
UWAGA! Podane w tabeli miesiące wprowadzenia do sprzedaży opieramy jedynie na biletach, które naocznie widzieliśmy. Możliwe, że niektóre wzory pojawiły się w obiegu nieco wcześniej. Do roku 2007 wykaz powinien być kompletny, natomiast nowsze wzory mogą być źle datowane i nie wszystkie.